Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy

Panel IV
Etnolingwistyka ponad granicami


22.06., środa, 15.45-17.45

Prowadzenie: prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin), prof. Swietłana Tołstaja (Moskwa)

Uczestnicy: dr Aleksy Judin (Uniwersytet w Gandawie, Ghent, Belgia), prof. dr hab. Wojciech Chlebda (Uniwersytet Opolski), prof. dr hab. Tadeusz Zgółka (Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań), Jörg Zinken

  1. Panel ma przybliżyć uczestnikom Kongresu problematykę etnolingwistyki (zwanej lingwistyką kulturową lub antropologiczno-kulturową) i problemy, którymi się ta młoda, rozwojowa subdyscyplina zajmuje. Nasz język świadczy o nas, buduje naszą tożsamość kulturową, indywidualną i zbiorową. W etnolingwistyce chodzi o takie traktowanie języka, które prowadzi do poznania człowieka mówiącego tym językiem, do poznania jego widzenia rzeczywistości i jego mentalności. Jest to pytanie o obraz (wizję) świata kształtowanego, utrwalonego i przekazywanego poprzez język. Dlaczego w języku polskim funkcjonuje specyficzna kategoria męskoosobowości? O czym świadczą bezosobowe konstrukcje składniowe typu mówi się, mówiono, jak słychać, wydaje się? Jakie ciągi skojarzeń (konotacje) towarzyszą nazwom narodowości: Żyd/Izraelczyk, Polak/Lach, Rusin/Ukrainiec itp. Czy potrafimy porozumieć się poprzez granice języka, poprzez bariery komunikacyjne, jakie stwarza ideologia, polityka, także tradycja kulturowa?
  2. Tego typu pytania podejmuje aktualnie etnolingwistyka polska, zwłaszcza ta uprawiana w Lublinie w kręgu rocznika „Etnolingwistyka” (od roku 1988)”, która nawiązuje do prac Bronisława Malinowskiego, Kazimierza Moszyńskiego, Anny Wierzbickiej, do prac klasyków amerykańskich (Edwarda Sapira i Benjamina L. Whorfa), niemieckich (Wilhelma Humboldta) i rosyjskich (Władimira Toporowa, Nikity i Swietłany Tołstojów). Została ona określona mianem etnolingwistyki kognitywnej i stała się przedmiotem międzynarodowej dyskusji, udokumentowanej wydanym w Londynie w roku 2013 tomem pt. The Linguistic Worldview. Ethnolinguistics, Cognition, and Culture, red. Adam Głaz, David S. Danaher, Przemysław Łozowski (wydawnictwo Versita), w którym o polskiej etnolingwistyce pisze 24 autorów.
  3. Prezentacja etnolingwistyki uprawianej w Polsce w kręgu rocznika „Etnolingwistyka” będzie tylko punktem wyjścia rozmowy, która będzie mieć zasięg szerszy, obejmie kwestie nie tylko językowego obrazu świata i leżących u jego podstaw systemów wartości, profilowania wyobrażeń o świecie i człowieku, różnych punktów widzenia i możliwości / niemożności ich pogodzenia. Równocześnie paneliści spróbują pokazać, że badania etnolingwistyczne pozwalają znaleźć wspólne tematy, nawiązać szeroką współpracę międzynarodową, pomagają diagnozować źródła nieporozumień i barier w komunikacji społecznej i osiągać porozumienie poprzez granice państwowe, narodowe i kulturowe. Porównawcze badania interkulturowe kluczowych pojęć, takich jak DOM, PRACA, HONOR/GODNOŚĆ, EUROPA, WOLNOŚĆ są rozwijane w ramach międzynarodowego konwersatorium EUROJOS. Szczególnie godna uwagi jest rozwijająca się na gruncie etnolingwistyki dobra współpraca polsko-rosyjska.
  4. W dyskusji panelowej proponuje się nieco uwagi poświęcić stereotypom narodowym, które mogą (ale nie muszą) wywierać negatywny wpływ na jakość wzajemnych relacji. Warto postawić pytanie o to, jak można neutralizować paraliżujące działanie negatywnych stereotypów? Jaką rolę w tym zakresie mogą odegrać badania naukowe o ukierunkowaniu porównawczym (np. różne heterostereotypy Polaka w różnych krajach)? Co może dać operująca ironią groteska, parodia, literatura piękna, sztuka, film? Jakie podejmować zabiegi edukacyjne – wymiana młodzieży? wspólne projekty sportowe, kulturalne, naukowe?

 

22-25.06.2016

VI Światowy Kongres Polonistów

XI/XII 2018

ukazanie się tomów kongresowych

 

VI Światowy Kongres Polonistów
Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy. Koncepcje. Perspektywy. Katowice 22-25 czerwca 2016

Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Uniwersytet Śląski
40-007 Katowice, ul. Uniwersytecka 4, Polska

tel.: +48 32 2009424, +48 32 2009423
email: szkola@us.edu.pl

Copyright © 2014 | VI Światowy Kongres Polonistów
Wszelkie prawa zastrzeżone

 

Strona główna
Organizacja
 - Organizatorzy
 - Komitet Honorowy
 - Rada Programowa
 - Komitet Programowy
 - Komitet Organizacyjny
Program
 - Program
 - Uczestnicy
 - Wydarzenia towarzyszące

 

Publikacja
Historia
Fotoreportaże
Kontakt
Polityka prywatności